رازهای صفحه کلید QWERTY

با سلام خدمت دوست داران همیشه بلک بری و خوانندگان بزورگوار خانواده بزرگ بلک بری ایران،امروز با ما همراه باشید تا تاریخچه کاملی از کیبورد QWERTY را باهم بررسی کنیم.امیدوارم مورد پسند قرار گیرد.

نامنظم بودن ترتیب حروف الفبا در QWERTY

سوال بسیار رایجی که برای اکثر کاربران مطرح می شود، این است که «چرا کلید های صفحه کلید به ترتیب حروف الفبا نیست؟»

اگر شما مدتی از یک کامپیوتر استفاده کرده باشید، قطعا متوجه این واقعیت شده اید که طرح بندی صفحه کلید کامپیوتر و نوع کلمات آن مطابق با ترتیب حروف الفبای زبان انگلیسی نیست. پیدا کردن یک منطق برای چنین آرایش حروف در صفحه کلید دشوار است، این طور نیست؟ شما برای استفاده از هر حرف باید جای آن حرف مورد نظر را روی صفحه کلید پیدا کنید!

برای مثال، الفبای «A» را در نظر بگیرید، قطعا ایده آل این است که کلید شروع در سطر اول صفحه کلید باشد؟ اما این طور نیست. حرف «A» در هیچ کجای سطر اول دیده نمی شود، بلکه در ابتدای سطر دوم وجود دارد.

این ترتیب حروف به اسم ۶ حرف اول از صفحه کلید QWERTY نامیده می شود. بنابراین دلیلی پشت این ترتیب وجود دارد. برای درک منطق این نوع آرایش حروف یعنی آرایش QWERTY باید به عقب برگردیم؛ به اواخر قرن ۱۹، زمانی که بین اختراع ماشین تحریر و کامپیوتر تقریبا نیم قرن فاصله وجود داشت.

آیا می دانستید که کیبورد های QWERTY کنونی تا حد زیادی نا کارآمد هستند و اختلالات مچ دست را تشدید می کنند؟ QWERTY بیش از صد سال عمر دارد. به دلایل متعدد این نوع کیبورد از رده خارج و قدیمی محسوب می شود، اما باز هم با اختلاف زیاد محبوب ترین کیبورد در جهان است.

QWERTY

در سال ۱۸۶۰ یک مخترع دستگاهی را ساخت و به نام خود ثبت اختراع کرد که بعد ها ماشین تحریر نام گرفت. البته این اختراع در ابتدا قرار نبود صنعت چاپ و تحریر را دگرگون کند، بلکه بیشتر پروژه ای تحقیقاتی و از سر کنجکاوی بود. اما با وجود مشکلاتی که در زمینه ی تولید آن وجود داشت، دیری نپایید که جهان به وسیله ی یک دستگاه ۴ کیلو گرمی به لرزه در آمد.

بر خلاف اعتقاد عموم، QWERTY اولین کیبورد به جود آمده نبود، حتی اولین کیبورد ماشین تحریر هم نبود. قبل از آن یک کیبورد ساده تر با دو ردیف حروف وجود داشت که بر اساس کلید های پیانو طراحی شده بوداما بعد از مدتی بر سازندگان آن ثابت شد که این کیبورد کارایی لازم را ندارد. آنها نیز دست به تغییر و بهبود در آن زدند.

ماشین تحریر یک دستگاه ساده بود که توسط Sholes در سال ۱۸۷۳ اختراع شد. ماشین تحریر از میله های فلزی به نام میله type تشکیل شده بودند که هر میله type، تصویر آینه از یک حرف یا کاراکتر در پایان آن بود. در این میله type، تمام حروف از A تا انتها به گونه ای برای تایپیست ها قرار گرفته بود که به آسانی بتوانند حروف روی صفحه کلید را نگاه کنند و تایپ را بسیار سریع انجام دهند.

اما در این روش یک مشکل «طبیعی» وجود داشت و آن ترتیب حروف بود. ابزاری که در گذشته برای تایپ کردن سریع ساخته شده بود، از میله هایtype چوبی مجاور هم بود، که کار را با تلاش های اضافی تایپیست به صورت دستی زیاد می کرد. این مشکل بیشتر برای کلیدهای مجاور هم که اغلب زیاد مورد استفاده قرار می گرفتند وجود داشت.

برای مقابله با این مشکل، «Sholes» لیستی از تمام حروف موجود در زبان انگلیسی را تهیه نمود و پس از مطالعه بر روی آن طرح جدیدی را ارائه داد. هدف از این طرح این بود که حروف درگیر باهم، دور از هم روی صفحه کلید قرار گیرند، در نتیجه با این روش از گرفتار شدن میله های type با هم جلوگیری می شد.

با این حال برخی از مردم معتقدند که هدف از توسعه صفحه کلیدQWERTY ، صرفا بهم زدن توالی حروف الفبا در صفحه کلید می باشد، به گونه ای که تایپیست، مجبور شود موقع تایپ کردن زمانی را برای نگاه کردن به هر حرف اختصاص دهد. اما با توجه به نحوه قرار گفتن میله های مربوط به هر حرف در ماشین تحریر های قدیمی، به همراه بهم ریختگی حروف و کم شدن سرعت تایپ، احتمال برخورد میله های typeمجاور که به صورت شیب دار و کنار هم در صفحه کلید قرار داشتند، کمتر می شد.

در طول سالیان دراز کیبوردها پیشرفت کردند و به QWERTY رسیدند. این نوع کیبورد از سال ۱۸۷۸ در دومین نسخه از ماشین تحریر Remington به کار گرفته شد. اما منطق پشت این دستاورد چه بود؟ چطور سازندگان کیبورد به آنجا رسیدند؟

در سال ۱۸۶۸ کیبورد ۲ ردیفه به ۴ ردیفه ارتقاع پیدا کرد. اعداد به خط اول آمدند، حروف صدا دار به خط دوم و حروف بی صدای B تا M به خط سوم و N تا Z به خط چهارم منتقل شدند.

در سال ۱۸۷۳ وقتی که Remington خط امتیاز ماشین تحریر را خرید، تغییرات زیادی در کیبورد آن به وجود آورد. این تغییرات حروفی را که معمولا در کنار هم ظاهر می شدند در طرف های متفاوتی از کیبورد قرار داد و همچنین با بازتر کردن فضا باعث گشت، نشانه های بیشتری در صفحه کلید جا شود
بعد از اندکی تغییرات به نسخه ی کنونی کیبورد QWERTY رسیدیم. این صفحه کلید در حال حاضر قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد:

نکته ی جالبی که در مورد کیبورد QWERTY وجود دارد این است که هدف آن افزایش سرعت تایپیست ها نبود. در واقع این کیبورد سرعت تایپیست های حرفه ای را کم می کرد، اما برای افراد معمولی مناسب بود. اولین اولویت در طراحی QWERTY “تناوب دست ها” بود. این عمل باعث می شد تا تعداد حروف های استفاده شده در بین دو دست تقسیم شود و همچنین فضای بهینه ی صفحه کلید هم بسیار مهم بود.

با شروع عصر کامپیوتر ها، انواع مختلفی از کیبورد QWERTY به وجود آمد. در این میان می توان به QWERTZ ( مرکز اروپا)، AZERTY (فرانسه) و QZERTY (ایتالیا) اشاره کرد. اما این صفحه کلید ها بسیار محدود استفاده می شدند.

Dvorak

در سال ۱۹۳۶، سال ها بعد از متولد شدن QWERTY یک متخصص آموزش، کیبوردی را تحت نام خودش طراحی و به ثبت رساند: Dvorak.

هدف از طراحی این کیبورد این بود تا نواقص QWERTY را برطرف کند. در واقع Dvorak قصد داشت تا اشتباهات متعدد در تایپ را به حداقل برساند، تا جای ممکن سرعت تایپ را افزایش دهد و هم چنین بهترین سازگاری را با انگشتان تایپیست ها ایجاد کند. بعد از حداقل از ۱۸ سال تحقیق و مطالعه کیبورد Dvorak متولد شد…

مهم ترین بخش این صفحه کلید ردیف خانه بود، جایی که تایپیست ها برای استراحت انگشتانشان را آنجا می گذاشتند.تایپیست هایی که با کیبورد Dvorak تایپ می کنند ۶۰ درصد کمتر نیاز به حرکت دادن مچ دست و انگشتانشان به اطراف هستند. و البته با استفاده از صفحه کلید مذکور ناراحتی های ناشی از تایپ طولانی مدت بسیار کمتر خواهد بود.

با ورود کامپیوتر در سال ۱۹۴۰میلادی، این دستگاه های جدید و پیشرفته که قبلا وعده آن را داده بودند، همه چیز را راحت تر کردند و به سرعت جایگزین ماشین های تحریر شدند. با این حال یک مشکل اساسی وجود داشت: نحوه ی عملکرد ماشین های تحریر موجود در شرکت‌ها و سازمان‌ها با کامپیوترهای جدید تفاوت داشت.

در این وضعیت آنها خواستار این شدندکه کار با ماشین های جدید را به آنها آموزش دهند و از آنجا که تنها ملاک آموزش پول بود فقط عده ی محدودی می توانستند از این دوره های آموزشی کامپیوتر استفاده نمایند و بسیاری از مردم عادی که توان پرداخت هزینه این آموزش ها را نداشتند برای آموزش کامپیوتر در نظر گرفته نمی شدند.

به این منظور برای رفع این مشکل، صفحه کلید کامپیوتر را شبیه به صفحه کلید ماشین تحریر آن زمان طراحی کردند و این طرح از آن زمان تا امروز باقی ماند و به عنوان طرح QWERTY تبدیل به استاندارد صنعتی شد.

Colemak

در سال ۲۰۰۶ برنامه نویسی با نام Shai Coleman کیبوردی را با عنوان Colemak معرفی کرد ( مخلوطی از Dvorak و Coleman) برخلاف نام آن، تغییرات مستقیمی بر روی صفحه کلید Dvorak به وجود نیامده بود. در حقیقت Colemak چیزی بین QWERTY و Dvorak بود.

هدف Colemak دقیقا همان اهداف Dvorak بود با این تفاوت که سعی داشت تا به QWERTY هم پایبند باشد. نتیجه کیبوردی شد که هدفش، سرعت کارآرایی و به حداقل رساندن ناراحتی های مچ دست به حساب می آمد و در عین حال یادگیری ش برای کاربران QWERTY آسان بود.

Colemak تمام حروفی را که کاربرد متعدد داشتند از گوشه ها به مرکز نزدیک کرد تا بدین وسیله کمتر نیاز باشد تا برای تایپ انکشتان را مورد کشش قرار دهیم و در نتیجه فشار کمتری به مچ دست وارد می شود و در عین حال سرعت تایپ افزایش می یابد. همچنین برخی از حروف پر کاربرد هم به ردیف خانه منتقل شدند.

سه کیبوردی که معرفی شد، معروف ترین چینش کلید ها را دارا بودند. اما سه صفحه کلید دیگر که کمتر معروف هستند عبارتند از Workman، Qwpr و Minimak. البته این سه مورد یاد شده بیشتر چندان در بازار نقشی ندارند.

چه باید کرد؟ آیا باید QWERTY را کنار بگذاریم؟ خب بستگی دارد. اگر روزانه وقت زیادی را پای کامپیوتر و به خصوص تایپ می گذرانید، پیشنهاد ما این است که حتما راجع به این قضیه فکر کنید. افزایش سرعت و همچنین کاهش ناراحتی مچ مورادی هستند که به دست خواهید آورد. اگر تصمیم دارید کیبورد تان را عوض کنید، به چند راهنمایی نیاز خواهید داشت.وقتی صفحه کلید خود را تغییر دهید، تا مدتی سرعت تایپ شما به شدت پایین خواهد آمد. این کاهش سرعت چه مدت طول خواهد کشید؟ افرادی که سرعت یادگیری بالایی دارند ممکن است در یک هفته هم بتوانند کار با کیبورد جدید را به خوبی یاد بگیرند، اما برای افراد معمولی ممکن است چند ماهی طول بکشد.

آخرین مسئله در مورد تغییر کیبورد این است که وقتی بعد از تحمل سختی بسیار به صفحه کلید جدید عادت کردید، متوجه می شوید که کیبورد شما با تمام کیبورد های عالم متفاوت است، زیرا همه ی صفحه کلید های اطرافتان کماکان QWERTY هستند.

ویژگی های QWERTY:

۱٫ شما می توانید ترتیبی مشابه ترتیب QWERTYرا در ردیف میانی صفحه کلید هم ببینید، DFGHJKL که تقریبا به ترتیب حروف الفبا است. یعنی با این که ترتیب کامل حروف الفبا در صفحه کلید وجود ندارد، ولی بعضی کلید ها تا حدی بر اساس ترتیب الفبا کنار هم قرار دارند.

۲٫ مثلا در ترتیب DFGHJKL حروف به ترتیب الفبا می باشد به جز دو صامتE و I که در این ترتیب جا مانده اند و یا در ترتیب QWERTY که در سطر اول قابل مشاهده است، حرف Z به تنهایی در سطر آخر قرار گرفته است به جای این که در ردیف اول کنار حروف QWERTYباشد.

۳٫ هشت کلید ردیف میانی صفحه کلید، به عنوان «سطرخانه» در نظر گرفته می شود: این ها کلیدهایی هستند که شما به آن ها نیاز دارید تا یاد بگیرید چگونه هشت انگشت خود را روی آن ها قرار دهید تا بتوانید فرآیند تایپ لمسی را سریع‌تر انجام دهید.

۴٫ صفحه کلید QWERTY برای کسانی که از دست چپ خود برای تایپ کردن استفاده می کنند (یعنی چپ دست هستند) به گونه ای است که می توانند بیشتر کلمات را با استفاده از حروف سمت چپ تایپ نمایند. (به زبان دیگر استفاده از صفحه کلید QWERTY برای افراد راست دست و چپ دست به یک میزان راحت می باشد)

بنابراین در می یابیم که این بهم ریختگی حروف در صفحه کلید که امروزه ما با آن مواجه هستیم، برای حل مشکل تایپ کردن در ماشین تحریر اولیه بوده است، ولی امروزه این مشکل حل شده و می توان از همان ترتیب حروف الفبا در صفحه کلید استفاده کرد. همانطور که امروزه مردم در سایر دستگاه های صفحه کلید دار، مانند تلفن همراه به طور کم یا زیاد از ترتیب الفبا استفاده می کنند و آنرا جایگزین صفحه کلید سنتی کرده اند.

“اگر افراد می توانستند یاد بگیرند
که آنچه برای من خوب است لزومی ندارد
که برای دیگران هم خوب باشد،
آنگاه دنیای شاد و خوشایندتری می داشتیم
“تئوری انتخاب” به ما می آموزد که دنیای مطلوب من،
اساس و شالوده زندگی من است
و نه اساس و شالوده زندگی دیگران …”

ویلیام گلاسر

با آرزوی شادکامی ابراهیم آلانی_بلک بری ایران